منابع اصلی خبر افغانستان
فعالیتهای رسانهها در درون افغانستان، در دو سال اخیر، محدود شده اند، حتا در برخی از حالتها، این رسانهها با سانسور رو به رو استند؛ اما با تمامی این فشارها، رسانههای آزاد در افغانستان مقاومت کردهاند و در حال حاضر در پخش خبرهای افغانستان به منابع اصلی مبدل شده اند.
چلوصاف بارها با خبرهایی رو به رو شدهاست که از رسانههای داخلی الگوبرداری و حتا نسخه برداری شدهاند؛ اما رسانههایی که در بیرون فعالیت میکنند، از رسانهیی که اطلاعات و تصویرها را گرفتهاند، نام نمیبرند.
در روزهای اخیر رسانههایی مانند افغانستان اینترنشنال، تلویزیون آمو و اطلاعات روز، در نوشتن خبر و بستههای تصویری، از اطلاعات و تصویرهای رسانههای داخلی – حتا تلویزیون ملی که از سوی طالبان اداره میشود- کار گرفتهاند.
رسانهها مالک خبرها و تصویرهایی استند که روزانه پخش میکنند، اگر رسانهیی از خبرهای رسانه دیگر الگوبرداری میکند و یا بخشی از تصویرهایش را پخش کند، در اصول باید با این رسانه هماهنگی کند و اجازه بگیرد و یا کم از کم نام رسانه را در خبر جا دهد که منبع این خبر و یا تصویر کدام رسانه است؛ اما رسانههایی که در بیرون فعالیت میکنند، به هیچ نهادی پاسخگو نیستند و برای این که حضور شان را در افغانستان نشان دهند آزادانه از خبرها و برنامههای رسانههای داخلی الگوبرداری میکنند و دوامدار دست به پخش تصویرهای شان میزنند.
بیشتر رسانهها به نام رسانههای خبری فعالیت میکنند، اما در افغانستان خبرنگار ندارند و از خبرها و برنامههای رسانههای داخلی نسخهبرداری – آنهم گزینشی – میکنند.
در حال حاضر رسانههایی که در بیرون فعالیت میکنند به علت پاسخگو نبودن در باره برخی از خبرهای شان با محدودیت رو به رو استند و اجازه ندارند که در افغانستان فعالیت کنند، از همین رو این رسانهها در افغانستان خبرنگار ندارند و اگر خبرنگاری با این رسانهها همکاری کند، از سوی طالبان بازداشت میشود.
در ماههای اخیر نمونههایی از چنین بازداشتها وجود دارند – بیشترین بازداشت شدهگان همکاران تلویزیون آمو و روزنامه اطلاعات روز بودهاند.
نتیجه
رسانههای آزاد در افغانستان با محدودیتها و دشواریهای فراوانی رو به رو استند؛ اما این رسانهها کارهای مهم و باارزشی انجام میدهند.
این رسانهها با وجود فشار و محدودیتها، در افغانستان منابع و خبرنگار دارند و در بسیاری از مسایل و رویدادها اطلاعات دست اول را پخش میکنند.
نسخه برداری از خبرهای رسانههای داخلی یک کار غیراصولی از سوی رسانههایی است که در بیرون فعالیت میکنند و نیز نادیده گرفتن حق خبرنگارانی است که با تمامی محدودیتها خبر تهیه میکنند و آن خبر به نام خبرنگار دیگر از یک رسانهی دیگر پخش شود.
بربنیاد اطلاعات دقیق که به چلوصاف رسیدهاند، در ماههای اخیر شماری از خبرنگاران افغانستان، پس از پخش تصویرهای شان از رسانههای دیگر از سوی طالبان بازداشت شدهاند و پس از بازجویی دوباره آزاد گشته اند.
افغانستان اینترنشنال روز شنبه در خبری گفته است که وزارت داخله طالبان بر نامهنگاری رسمی به زبان فارسی محدودیت وضع کرده است. این شبکه ادعا میکند به سندی دست یافته است که در آن، [...]
تلویزیون آمو روز پنجشنبه در باره نشست فعالان افغانستان در استانبول - مجموعه منطقهیی افغانستان- اطلاعات نادرستی را پخش کرده است. غربال چلوصاف نشان میدهد که این خبر پر از اطلاعات نادرست است. [...]
روز چهارشنبه بی بی سی فارسی خبر داد: « دونالد ترامپ با امضای فرمانی اجرایی ورود شهروندان افغانستان، ایران، یمن، لیبی، سودان، سومالی، گینه استوایی، چاد، کنگو، برمه، اریتره و هائیتی را به آمریکا [...]