بزرگ‌نمایی خبر برای توجه بیش‌تر

نوشته شده در: می 22, 2023Categories: خبرها, راستی‌سنجی

شبکه افغانستان انترنشنل گزارش داده است که نیروهای طالبان در هنگام بازرسی خانه به خانه، در منطقه کیان ولایت دایکندی، سه غیرنظامی را تیرباران کردند.

این شبکه نوشته است که در این رویداد شماری از باشنده گان این منطقه نیز زخم برداشته اند.

گزارش رسانه‌های دیگر در این باره

روزنامه اطلاعات روز نوشته است پس از آن که یک باشنده کیان ولسوالی خدیر ولایت دایکندی یک زن را با شلیک گلوله زخمی ساخت، طالبان برای گرفتاری این مرد به محل آمدند و خانه‌ آن مرد را محاصره کردند و در هنگام درگیری یک پیرمرد – که مشکل شنوایی داشت، از سوی طالبان کشته شد.

روزنامه اطلاعات روز در این گزارش درگیری در هنگام بازرسی خانه به خانه را و نیز کشته شدن سه تن را به گونه یک ادعای تایید نشده آورده است.

روزنامه هشت صبح در باره این رویداد نوشته است:‌  «یک باشنده روستای کیان به نام حسین که گفته می‌شود معتاد به مواد مخدر است، بنابر خصومت‌های خانواده‌گی با سلاح بالای یک زن تیراندازی کرده و او را زخمی می‌کند.»

این روزنامه نوشته است که سربازان طالبان برای گرفتاری آن مرد «مسلح»‌ به محل آمدند: «در پی درگیری میان نیروهای طالبان و فرد معتاد، دو تن از باشنده‌گان روستای کیان از جمله یک مرد کهن‌سال به نام گل‌محمد با شلیک نیروهای طالبان کشته شده‌اند.»

چرا این خبر بزرگ‌نمایی شده است و گم‌راه کننده است؟

شبکه افغانستان انترنشنل در گزارشش بی آن که در باره درگیری طالبان با مرد مسلح چیزی بگوید، گفته است که در هنگام بازرسی خانه به خانه سه غیر نظامی کشته تیرباران شدند و شماری – بیش‌‌تر از دو نفر- زخم برداشته‌اند.

این آمار تایید نشده است و شبکه افغانستان انترنشنل برای تایید و یا اصلاح آن، گزارش تعقیبی نیز پخش نکرده است.

از سوی دیگر این شبکه واژه تیرباران را به کار برده است که معنای تیرباران با کشته شدن در درگیری و حتا قتل با گلوله فرق بسیار دارد.

کاربرد واژه‌ تیرباران

کاربرد واژه «تیرباران» در این گزارش بیخی نادرست و گم‌راه کننده است،‌ «تیرباران» در چند حالت‌ کاربرد دارد.

حکم دادگاه: تیرباران بیش‌تر برای محکوم شده‌گان به مرگ از سوی دادگاه به کار می‌رود.

در رویدادهای فراقانونی: قتل – به رگبار بستن – محکوم شده‌گان دادگاه‌های صحرایی را تیرباران می‌گویند.

در حالت‌های جنگی گلوله باری بر تسلیم‌شده‌گان و اسیران جنگی نیز به کار می‌رود – تیرباران تسلیم شده‌گان و یا اسیران جنگی جنایت جنگی شمرده می‌شود.

بزرگ‌نمایی خبر برای توجه بیش‌تر

شبکه افغانستان انترنشنل گزارش‌ داده است که جنگ‌جویان طالبان سه غیرنظامی را در دایکندی تیرباران کردند.

آمارتلفات و شیوه جان باختن غیرنظامیان، متفاوت‌تر از خبر این رسانه، گزارش داده شده است.

کاربرد واژه تیرباران در این خبر بزرگ‌نما و گم‌راه‌کننده است.