برخورد تبعیضآمیز رسانه‌ها در برابر مهاجران
رسانه‌های افغانستان همواره از واژه «غیرقانونی» را به جای واژه «مهاجران نامنظم» کارمی‌گیرند، در تازه‌ترین گزارش، افغانستان اینترنشنال واژه‌ی «مهاجران نامنظم» را «مهاجران غیرقانونی» ترجمه کرده است، این رسانه پیش‌تر نیز واژه «مهاجرت نامنظم» را، از روزنامۀ تلگراف، مهاجرت غیرقانونی ترجمه کرده است.
و اما افغانستان اینترنشنال در کاربرد این واژه تبعیضآمیز و مهاجرستیزانه تنها نیست؛ بل رسانه‌های دیگر مانند، بی‌بی‌سی، اطلاعات روز، هشت صبح، طلوع نیوز، صدای امریکا و دیگران نیز – ناآگاهانه- این واژه را بارها به کار برده‌اند.
ترجمه نادرست
افغانستان اینترنشنال در روز ۱۱ ماه سرطان در گزارشی که از روزنامۀ تلگراف در بارۀ عملیات پاک‌سازی مواد مخدر در افغانستان گرفته شده بود، واژۀ «مهاجرت نامنظم» را «مهاجرت غیرقانونی» ترجمه کرد.
این شبکه روز ۲۳ ماه سرطان سخنان رجب طیب اردوغان رییس جمهور ترکیه را نیز از «مهاجرین نامنظم» به «مهاجرین غیرقانونی» نادرست ترجمه کرد.
بارمعنایی دو واژه تفاوت بسیاری دارد و کاربرد واژه «غیرقانونی» نادرست است.
چرا کاربرد واژۀ «غیرقانونی» در برابر مهاجران نادرست است؟
۱. مهاجرت غیرقانونی نه، مهاجرت نامنطم!
بربنیاد پیمان جهانی برای مهاجرت و روند بوداپست، مهاجران در دو دسته تقسیم شده‌اند، مهاجران منظم و مهاجران نامنظم، این سندها نه‌تنها مهاجران نامنظم را غیرقانونی نمی‌گویند بل تمامی کشورهای اعضای آن‌ها واژۀ مهاجر نامنظم را به کار می‌برند نه مهاجر غیرقانونی.
مهاجر نامنظم، به کسانی گفته می‌شود که از آسیب‌های جانی و روانی فرار کنند و برای جست‌وجوی یک جای امن و زنده‌گی بی‌ترس، از راه‌های غیرقانونی، بی‌سند قانونی – ویزا و یا هرگونه اجازه‌نامه، از کشورهای شان بیرون شوند و به کشورهای دیگر مهاجرت کنند.
مهاجرت‌های منظم به مهاجرت‌هایی گفته می‌شود که پناه‌جویان بربنیاد تصمیم و پیمان کشورهای میزبان از راه‌های قانونی و اجازه کشورهای میزبان به گونه پناه‌جو به آن کشورها بروند.
۲. واژۀ غیرقانونی برای مهاجران، تحریف شده و تبعیضآمیز است:
کاربرد واژۀ «غیرقانونی» در برابر مهاجران نامنظم در تضاد با پیمان‌ها و اعلامیه‌های جهانی است و نیز کاربرد این واژه تبعیضآمیز و مهاجرستیزانه است.
واژۀ «غیرقانونی» در برابر حرکتی یا عملی به کار می‌رود که کسی قانون را زیر پا کند. این واژه بار منفی دارد.
برای توبیخ و کیفر در برابر کسانی که کارهای غیرقانونی انجام داده‌اند، دولت‌ها بربنیاد قوانین دست باز دارند.
و اما مهاجرانی که به علت‌های گوناگون کشورهای شان را ترک کرده‌اند و برای رسیدن به یک زنده‌گی بهتر و آرام به کشورهای دیگر رفته‌اند کار غیرقانونی انجام نداده‌اند، بل از حق شان کار گرفته‌اند.
بربنیاد اعلامیۀ جهانی حقوق بشر و کنوانسیون ژنو – پروتوکول ۱۹۶۷ در بارۀ مهاجران- مهاجرت و پناهنده‌گی از حقوق بنیادی و پذیرفته شدۀ انسان‌ها است و انسان حق دارد که مهاجرت کند و شهروندی کشورهای دیگر را به دست آورد.
بربنیاد کنوانسیون ژنو، تنها جنایت‌کاران جنگی و ناقضان حقوق‌بشر در این زمینه محدودیت دارند.
واژۀ «مهاجرت غیرقانونی» بیش‌تر از سوی راست‌گرایان مخالف مهاجرت – آگاهانه – مطرح می‌شود، به ویژه در هنگام پیکارهای انتخاباتی و نیز هنگامی که مخالفان سیاسی حکومت‌های مهاجرپذیر، حکومت‌های شان را زیر فشار افکار عمومی قرار بدهند، از این واژه کار می‌گیرند- رسانه‌های ایران، به ویژه رسانه‌های دولتی، واژۀ مهاجرت غیرقانونی را آگاهانه به کار می‌برند، اما رسانه‌های افغانستان ناآگاهانه از کاربرد این واژه پیروی می‌کنند.
جایگاه هجرت در اسلام
در تاریخ اسلام رویدادهای بزرگی رخ داده‌اند که مسلمانان از آن رویدادها هم‌چون افتخارات بزرگ یاد می‌کنند و به آن رویدادها ارزش می‌دهند؛ اما هیچ رویدادی برای جهان اسلام به اندازه هجرت بااهمیت و مهم نبوده است که تاریخ را از هجرت آغاز کرده‌است.
از سوی دیگر برای اعراب آن دوره نام‌های قبیله‌یی شان ارزش ویژه‌یی داشتند؛ اما پس از هجرت در مدینه – یثرب- مهاجر و انصار جای نام‌های قبیله‌یی شان را گرفتند – انصار یعنی یاری‌دهنده، کسی که به مهاجران یاری می‌رساند.
پایان
به علت رفت و آمدهای نامنظم دشوار است که نهادها آمار دقیق و به‌روز از مهاجران نامنظم گردآوری کنند، اما نهادهایی که در بخش مهاجرت فعالیت می‌کنند شمار مهاجران نامنظم را در سال ۲۰۲۲ میان ۳۰ تا ۴۰ میلیون تخمین زده‌اند.
بربنیاد تمامی نظریه‌ها، انسان‌ها از یک بخش و از یک خانواده آمده‌اند، بربنیاد همین نظریه‌ها، شباهت‌هایی که میان انسان‌ها وجود دارد، مهاجرزاده‌گی شان است، هیچ‌کس نمی‌تواند ادعا کند که او باشندۀ اصلی یک کشور و یا یک جای مشخص است، انسان همواره به دنبال زنده‌گی بهتر و امکانات بهتر در حال کوچیدن و مهاجرت بوده است، از همین‌رو پدران و مادران تمامی انسان‌ها در درازای تاریخ مهاجرت کرده‌اند و سرزمین‌های نو ساختند.
منابع:
پیمان‌جهانی در بارۀ مهاجرت
روند بوداپست
اعلامیه جهانی حقوق بشر
کنوانسیون ژنو – پروتوکول ۱۹۶۷ در بارۀ مهاجرت
مرکز بین‌المللی توسعه سیاست‌های مهاجرت
افغانستان اینترنشنال روز شنبه در خبری گفته است که وزارت داخله طالبان بر نامه‌نگاری رسمی به زبان فارسی محدودیت وضع کرده است. این شبکه ادعا میکند به سندی دست یافته است که در آن، [...]
تلویزیون آمو روز پنجشنبه در باره نشست فعالان افغانستان در استانبول - مجموعه منطقه‌یی افغانستان- اطلاعات نادرستی را پخش کرده است. غربال چلوصاف نشان می‌دهد که این خبر پر از اطلاعات نادرست است. [...]
روز چهارشنبه بی بی سی فارسی خبر داد: « دونالد ترامپ با امضای فرمانی اجرایی ورود شهروندان افغانستان، ایران، یمن، لیبی، سودان، سومالی، گینه استوایی، چاد، کنگو، برمه، اریتره و هائیتی را به آمریکا [...]
